Η οικοδομή στην Ελλάδα αποτελεί παραδοσιακά έναν ακρογωνιαίο κλάδο για το ΑΕΠ της χώρας, ενώ παράλληλα απασχολεί δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους.
Επιπλέον, πρόσφατα ψηφίστηκε νέα νομοθετική ρύθμιση με αντικείμενο την προσαρμογή των πολεοδομικών κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού.
Τι λένε οι άνθρωποι της αγοράς για το ΝΟΚ
Οι μεγάλοι παίκτες
Οι επαγγελματίες του κλάδου
Oι μικρότεροι εργολάβοι
Σύμφωνα με τον κ. Παπαγεωργιάδη, υπάρχουν και οι μικρότεροι εργολάβοι, οι οποίοι χωρίζονται σε 2 κατηγορίες: Τους σοβαρούς και έμπειρους, που λαμβάνοντας υπόψη τα νέα δεδομένα συχνά αναβάλλουν την ανάληψη νέων έργων. Από την άλλη υπάρχουν και αυτοί με μικρότερη εμπειρία, που νιώθουν «άβολα» από τον συνδυασμό της αβεβαιότητας με τον Οικοδομικό Κανονισμό και της αλλαγής στάσης της πλειοψηφίας των αγοραστών.
«Οι περισσότεροι νιώθουν ότι κινούμαστε σε αχαρτογράφητα νερά, ενώ σχεδόν όλα τα επιχειρηματικά σχέδια ανατράπηκαν και ξαναγράφτηκαν», τονίζει.
Εκφράζοντας την προσωπική του άποψη ο Ηλίας Παπαγεωργίαδης αναφέρει «Ό,τι είναι το Σύνταγμα και οι νόμοι γενικά για τη λειτουργία μίας χώρας είναι ο Οικοδομικός Κανονισμός για την αγορά ακινήτων. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία… ‘βιασύνη’ να ακυρωθεί ο εν ισχύ Οικοδομικός Κανονισμός πριν εμφανιστούν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια το 2027 (όπως έχει ανακοινωθεί).
Έτσι, με αλλεπάλληλες δικαστικές αποφάσεις και προσφυγές δήμων και πολιτών ουσιαστικά σήμερα στην Ελλάδα κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά:
- Σε ποιο οικόπεδο μπορούμε να οικοδομήσουμε και σε ποιο όχι
- Πόσα τετραγωνικά και με ποιες προϋποθέσεις μπορούμε να κτίσουμε
- Τι θα συμβεί αν κάποιος «καλοπροαίρετος γείτονας» μας σύρει στα δικαστήρια, μπλοκάροντάς μας παρά τις νόμιμες άδειες που μπορεί να έχουμε πάρει
Το αποτέλεσμα αυτής της ‘βιασύνης’ είναι να μειωθεί ραγδαία ο αριθμός των νέων οικοδομικών αδειών το 2025, να έχουμε ‘πάγωμα’ της τοπικής αγοράς σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και να αποθαρρύνονται πολλές σοβαρές εταιρείες, προς όφελος όσων δεν έχουν πρόβλημα να ρισκάρουν, οδηγώντας σε μία ακόμα στρέβλωση».
Mέτρα για την τόνωση της οικοδομικής δραστηριότητας
Ο κ. Παπαγεωργιάδης τονίζει επίσης ότι για την τόνωση της οικοδομής χρειάζεται:
«Ένας απλός και ξεκάθαρος νέος Οικοδομικός Κανονισμός, με μπόνους σε όσους κτίζουν μικρότερα σπίτια, για τις ανάγκες του μέσου Έλληνα, να ξεκαθαρίσει το τοπίο με τα εκτός σχεδίου ακίνητα και αυτά σε μικρούς οικισμούς (που σήμερα οι ιδιοκτήτες τους κινδυνεύουν με ολική καταστροφή)».
«Προβλεψιμότητα θέλουμε και ξεκάθαρους κανόνες», καταλήγει.
Η έρευνα του ΙΟΒΕ
Παράλληλα, πρόσφατα δημοσιεύτηκε έρευνα του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (Ι.Ο.Β.Ε.), σύμφωνα με την οποία, η τάση στην έκδοση οικοδομικών αδειών ήταν ανοδική, αλλά αντιστράφηκε τους πρώτους μήνες του 2025 εξαιτίας της αβεβαιότητας που προκλήθηκε από τις ρυθμίσεις του νέου οικοδομικού κανονισμού (που ακυρώθηκαν από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) και της αναστολής έκδοσης οικοδομικών αδειών που έκαναν χρήση των κινήτρων αυτών.
Οι αποφάσεις του ΣτΕ και οι ρυθμίσεις που προσαρμόζουν την εθνική νομοθεσία θα έχουν επιπτώσεις στην οικοδομική δραστηριότητα (π.χ. κόστος αλλαγής οικονομικών όρων συμβάσεων και πιθανές ζημιές των αντισυμβαλλόμενων, πιθανή αναβολή κατασκευής οικοδομών, ανάληψη κόστους αναθεώρησης μελετών, κόστος περιβαλλοντικού ισοδύναμου).
Στο λιγότερο αισιόδοξο σενάριο του ΙΟΒΕ, η υψηλή αβεβαιότητα ως προς τις επιπτώσεις των ρυθμίσεων που αφορούν στην ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα (Ν.Ο.Κ, και πολεοδομικές αλλαγές που αφορούν στην εκτός σχεδίου δόμηση), και υποθέτει μεγαλύτερη μείωση των οικοδομικών αδειών για κατοικίες κατά 40% το 2025 (σε όρους επιφάνειας), θα επηρεάσει ανάλογα την κατασκευαστική δραστηριότητα το 2026.