
Δημητριάδος Ιγνάτιος: «δυστύχημα οι τόπους Εκκλησίες να γίνονται παίγνια στα χέρια των πολιτικών εξουσιών»
Συνέντευξη του Σεβ. Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου δημοσιεύεται σήμερα (2/10) στην εφημερίδα «Κιβωτός της Ορθοδοξίας». Ο Σεβ. Ποιμενάρχης μας καταθέτει τις απόψεις του σχετικά με την ποιμαντική προσέγγιση των σύγχρονων προβλημάτων στην περιοχή μας και των νέων και τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης στο ιεραποστολικό έργο. Επιπλέον, αναφέρεται στον ρόλο της Εκκλησίας σ’ ένα φλεγόμενο κόσμο, ενώ ομιλεί για το προσωπικό καθημερινό του πρόγραμμα. Τέλος, στέλνει προς όλους το μήνυμα της εν Χριστώ κοινωνίας και αγάπης και της πίστεως, που είναι ο ανεκτίμητος θησαυρός μας.
Κ.Ο.: Πείτε μας δυο λόγια για τις μεγαλύτερες δυσκολίες που συναντάτε ποιμαντικά στην περιοχή σας.
Δ.Ι.: Θεωρώ την επιδεινούμενη δημογραφική συρρίκνωση ως το βασικό εθνικό μας πρόβλημα, πλέον, που αφήνει αρνητικό αποτύπωμα στον κοινωνικό ιστό και μάλιστα στην επαρχία. Τα χωριά μας αδειάζουν, σχολεία κλείνουν, οι νέοι κατακλύζουν τα μεγάλα αστικά κέντρα. Το ποιμαντικό έργο, ως εκ τούτου, στις μικρές κοινότητες, περιορίζεται στις μεγαλύτερες ηλικίες και χάνει την ζωτικότητά του, αφού οι αρμοί της ενορίας χαλαρώνουν. Δοξάζουμε τον Θεό, γιατί στην επαρχία μας δεν αντιμετωπίζουμε έλλειψη Κληρικών, όπως παρατηρείται στα περισσότερα μέρη της πατρίδος μας. Μάλιστα, ο Ιερέας έμεινε ο μόνος παράγοντας συνοχής και ενότητας των μικρών κοινωνιών, αφού εξέλιπαν οι δάσκαλοι και τα όργανα της Τάξης. Παράλληλα, παρατηρείται σταδιακή απομάκρυνση από τα ουσιώδη της πνευματικής ζωής και ο περιορισμός της στα τυπικά μιας επουσιώδους θρησκευτικότητας, που αλλοιώνει την εκκλησιαστικότητα και την περιορίζει στα όρια της εθιμικότητας και της παραδοσιακότητας. Η μετάλλαξη και η χαλάρωση του θεσμού της οικογένειας, που χάνει, πλέον, την ιερότητα και την δυναμική της, μας απασχολεί ιδιαιτέρως. Η αύξηση των κρουσμάτων ενδοοικογενειακής βίας, σε συνάρτηση με φαινόμενα φτώχειας, ανεργίας, ανέχειας, ψυχολογικής κατάρρευσης, ενεργοποιούν τα ποιμαντικά μας αισθητήρια και μας υποχρεώνουν να ξεβολευτούμε από τις κλασικές μεθόδους ποιμαντικής και να προσαρμοστούμε στα δεδομένα της εποχής, για να καταδείξουμε, με σύγχρονους τρόπους, ότι το Ευαγγέλιο μπορεί και σήμερα να δώσει το αυθεντικό και ασφαλές νόημα ζωής, όσο κι αν το πνεύμα του κόσμου προσπαθεί να Το θέσει στο περιθώριο.
Κ.Ο.: Σήμερα, γίνεται μεγάλη κουβέντα για την «παγκοσμιοποίηση». Θεωρείτε πως ένας τέτοιος κίνδυνος είναι υπαρκτός, μέσα από την άσκηση του ιεραποστολικού έργου;
Δ.Ι.: Η παγκοσμιοποίηση αποσκοπεί στην ομογενοποίηση των πολιτισμών, στην κατάργηση της εθνικής ταυτότητας, στην χαλάρωση των κοινοτικών δεσμών, στην απαξίωση του ηθικού τρόπου ζωής, στην σχετικοποίηση των θρησκειών, στην ενοποίηση της παγκόσμιας οικονομίας, που προκαλεί έκρηξη των κοινωνικών ανισοτήτων. Αντί, όμως, ως Εκκλησία, να την καταγγέλλουμε, απλώς, που είναι και το πιο εύκολο, μπορούμε να την δούμε ως πρόκληση και ευκαιρία να καταδείξουμε αυτό που η Ορθοδοξία, εξ ορισμού της, διαθέτει και είναι: καθολική και οικουμενική. Η δική μας παγκοσμιοποίηση είναι η οικουμενικότητα της Εκκλησίας, η οποία αδικείται, όταν εγκλωβίζεται σε στενά εθνικά πλαίσια, γιατί έτσι μικραίνει, αλλά οφείλει να απευθύνεται σε όλο τον κόσμο, μεταφέροντας το διαχρονικό μήνυμα του Ευαγγελίου, χωρίς κόμπλεξ και φοβικά σύνδρομα. Για να συμβεί, όμως, αυτό πρέπει να περιορίσουμε φαινόμενα εκκλησιαστικού απομονωτισμού και θρησκευτικού φανατισμού, να επιδιώκουμε τον διάλογο, να συνεργαζόμαστε με τους αλλοδόξους και αλλοθρήσκους στα πεδία που μπορούμε να επικοινωνήσουμε και να καταθέσουμε κοινό λόγο, που θα συμβάλλει στην ανατροπή των κοινωνικών ανισοτήτων, στην επικράτηση της παγκόσμιας ειρήνης, στην απόκτηση οικολογικού ήθους, στην εμπέδωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υπό την οπτική του Ευαγγελίου, στην επικράτηση της αληθινής Δικαιοσύνης. Όταν η Εκκλησία ανοίγεται και λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο, γίνεται σοβαρός συζητητής, ο λόγος Της δεν περνά απαρατήρητος και μπορεί να προσεγγίσει ανθρώπους διαφορετικής κουλτούρας, γλώσσας και θρησκείας, με πνεύμα αγάπης και αλήθειας. Στην προσπάθεια αυτή, πολύτιμος βοηθός είναι και τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και ηλεκτρονικής τεχνολογίας, που δεν πρέπει να ξορκίζουμε, αλλά να χρησιμοποιούμε ως χρήσιμα εργαλεία προσέγγισης των ανθρώπων και μεταφοράς του Ευαγγελικού μηνύματος σε έναν κόσμο που παραπαίει υπό το βάρος των καταστροφικών επιλογών του. Είναι ευκαιρία, επιπλέον, στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον της εποχής μας, να αναδείξουμε τον πλούτο της Ορθόδοξης παράδοσης και να προσφέρουμε ερεθίσματα για θεολογική αυτοσυνειδησία και δημιουργικότητα.
Κ.Ο.: Τί περιλαμβάνει η ποιμαντική φροντίδα της Μητροπόλεώς σας για τους νέους;
Δ.Ι.: Οι νέοι μας, σήμερα, ζουν σε έναν κόσμο, που μεταλλάσσεται ραγδαία και ουδεμία σχέση έχει με τον κόσμο που μεγαλώσαμε εμείς και οι παλαιότερες γενιές. Αυτό σημαίνει ότι η προσέγγισή μας προς τους νέους πρέπει να εκσυγχρονιστεί, χωρίς να αλλοιωθεί, ως προς το ήθος και την Ευαγγελική αλήθεια. Οι νέοι, σήμερα, θέλουν αγάπη, κατανόηση, αυθεντικό παράδειγμα, ταύτιση λόγων και έργων, απλότητα, εκ μέρους των ανθρώπων της Εκκλησίας. Φαινόμενα υποκρισίας, απροκάλυπτου πλουτισμού, ενώ ο κόσμος πένεται, φανατισμού, αδυναμίας κατανόησης της εποχής, είναι αποκρουστικά και απομακρύνουν τους νέους από την Εκκλησία. Ο ξύλινος λόγος, επίσης, η εμμονή σε νόρμες και μεθόδους του παρελθόντος, δείχνουν ότι η Εκκλησία δεν έχει αντιληφθεί ότι ο κόσμος διαρκώς αλλάζει. Στην λογική αυτή, στην Τοπική μας Εκκλησία, προσπαθούμε, χρόνια τώρα, να προσεγγίσουμε τους νέους με σύγχρονο τρόπο. Επικεντρώνουμε την κατηχητική μας προσπάθεια στην προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία, τότε που διαμορφώνεται ο άνθρωπος και βάζει τις βάσεις του μέλλοντός του. Δημιουργήσαμε σύγχρονα κατηχητικά βοηθήματα, επιμορφώνουμε τα στελέχη του νεανικού έργου στα σύγχρονα δεδομένα, χρησιμοποιούμε τους σύγχρονους τρόπους της ηλεκτρονικής τεχνολογίας, διδάσκοντας, όμως, με κάθε τρόπο, την αξία της ανθρώπινης σχέσης και διάδρασης, της προσωπικής επαφής, της φιλίας και της κοινωνικοποίησης των παιδιών, που κινδυνεύει πολύ σοβαρά από την κυριαρχία του διαδικτύου, των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της τεχνητής νοημοσύνης. Παράλληλα, επενδύουμε στην στήριξη της Οικογένειας και στην διατήρηση του Ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της, όπου εμπεδώνεται η αγάπη, η υγιής κοινωνικότητα, η ενότητα, η ασφάλεια και μπορεί να διαμορφωθεί η θρησκευτικότητα μέσα από την σπουδή της προσευχής, της νηστείας, του εκκλησιαστικού τρόπου ζωής. Ο τρόπος της αυθεντικής ελληνορθόδοξης οικογένειας είναι το μεγαλύτερο εφόδιο για την μετέπειτα ζωή των σημερινών νέων. Συνεργαζόμαστε με την εκπαιδευτική κοινότητα, για την αντιμετώπιση φαινομένων φτώχειας και ποικίλων οικογενειακών δυσκολιών, που επηρεάζουν την ομαλή ανάπτυξη των παιδιών και την διαμόρφωση του χαρακτήρα τους. Δεν είναι εύκολη αυτή η συνεργασία. Χρειάζεται να διαμορφωθεί κλίμα εμπιστοσύνης, να αντιληφθούν οι εκπαιδευτικοί ότι οι Κληρικοί μας δεν είναι αντίπαλοι ή διεκδικητές του έργου τους, αλλά συμπαραστάτες και πολύτιμοι αρωγοί και ότι οι ενορίες μας μπορούν να λειτουργήσουν επικουρικά στο εκπαιδευτικό έργο, συμβάλλοντας στην επίλυση δύσκολων οικογενειακών καταστάσεων. Δόξα τω Θεώ, καταφέραμε να διαμορφώσουμε αυτό το κλίμα της εμπιστοσύνης και να συνεργαζόμαστε, πλέον, με υπέροχους ανθρώπους, άξιους της αποστολής τους, που έχουν αντιληφθεί πόσο μπορεί ένας Κληρικός, νέος, μορφωμένος, δυναμικός, να βοηθήσει στο έργο τους.
Κ.Ο.: Σε ένα κόσμο που φλέγεται, σήμερα, από πολέμους και αιματοχυσίες, η Εκκλησία έχει ουσιαστικό λόγο και ποιος είναι αυτός;
Δ.Ι.: Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Μέση Ανατολή και, ποιος θα το περίμενε, στην Ευρώπη, γυρίζει την ανθρωπότητα πίσω, προσβάλλει τον πολιτισμό, επαναφέρει στο προσκήνιο εποχές και εμπειρίες που μάτωσαν την οικουμένη και συνέτριψαν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Έχουν τεράστια ευθύνη εκείνοι που υποκινούν τον πόλεμο, αδιαφορούν για την ανθρώπινη ζωή, καταστρέφουν λαούς, θυσιάζουν τα όνειρα των παιδιών, στον βωμό ανεπίτρεπτων αναθεωρητισμών και εθνικιστικών μεγαλοϊδεατισμών. Δεν διδάχτηκαν από τα ιστορικά εγκλήματα του παρελθόντος. Είναι ένοχοι απέναντι στην ιστορία, γι’ αυτό θα τους εμέσει η ιστορία. Το δυστύχημα είναι όταν οι κατά τόπους Εκκλησίες γίνονται παίγνια στα χέρια των ανόμων πολιτικών εξουσιών και παράγοντες πολέμων και διχασμών, για να διατηρήσουν ή και να επαυξήσουν τα κεκτημένα τους. Ο Χριστός της αγάπης, της ειρήνης και της δικαιοσύνης, δεν έχει θέση σ΄ αυτές τις «εκκλησίες». Για να είναι ωφέλιμη η Εκκλησία στον σημερινό φλεγόμενο κόσμο, οφείλει να λειτουργεί ως παράγοντας ειρήνης και ενότητας, έστω κι αν ενοχλεί την πολιτική εξουσία, έστω κι αν απειλείται και κινδυνεύει η ίδια από την πολιτική εξουσία. Να μην υπηρετεί καιροσκοπικά συμφέροντα, ούτε να εγκλωβίζεται στον ασφυκτικό κλοιό του επάρατου εθνικισμού και εθνοφυλετισμού. Το μήνυμά της οφείλει να είναι μήνυμα ειρήνης, αγάπης, ελευθερίας, αξιοπρέπειας και αυτοδιάθεσης για όλους τους λαούς, γιατί ο Χριστός ήρθε για όλους, θυσιάστηκε για όλους, όλοι οι άνθρωποι είναι παιδιά Του, ακόμα κι εκείνοι που Τον αρνούνται ή δεν Τον γνωρίζουν. Αλλά, για να συμβούν όλα αυτά, οφείλει η Ίδια να διαφυλάττει την ενότητά Της, να αποφεύγει τις διαιρέσεις και τα σχίσματα, για να έχει ο λόγος και η μαρτυρία Της αξία, για να την παίρνει στα σοβαρά ο κόσμος.
Κ.Ο.: Πώς είναι το καθημερινό πρόγραμμα ενός Επισκόπου; Υπάρχουν στιγμές αδυναμίας ή και απογοήτευσης;
Δ.Ι.: Ο Επίσκοπος έχει επιλέξει να είναι μόνος, έστω κι αν περιβάλλεται από πολλούς, για να μπορεί να ανήκει σε όλους. Η ζωή μας είναι ένας συνεχής αγώνας, για να κρατούμε ζωντανό και επικαιροποιημένο το έργο της Εκκλησίας, να δημιουργούμε τα κατάλληλα στελέχη, που θα λειτουργούν αυτό το έργο, να έχουμε τα ποιμαντικά μας αισθητήρια σε διαρκή εγρήγορση, για να συμβάλλουμε στην αντιμετώπιση των αναγκών της καθημερινότητας, η οποία δεν μας ανήκει. Ανήκει στην Εκκλησία. Προφανώς, δεν γίνονται όλα όπως τα θέλουμε. Υπάρχουν αστοχίες, κακές εκτιμήσεις και επιλογές, λάθη, που είναι καρπός της ανθρώπινης αδυναμίας και ανεπάρκειάς μας. Όμως, δεν φοβάμαι τα λάθη. Αντιθέτως, τα θεωρώ ευλογία, όσο και ν’ ακούγεται περίεργο αυτό. Τα επιτρέπει ο Θεός, γιατί μας κρατούν ταπεινούς, αποκαλύπτουν την αδυναμία μας, μάς διδάσκουν, δημιουργούν πολύτιμο απόθεμα εμπειριών, μέσα από τις οποίες γινόμαστε καλύτεροι, μάς δείχνουν την αξία της συνεργασίας και της δημιουργίας κλίματος εμπιστοσύνης με τους ανθρώπους. Και, δόξα τω Θεώ, έχουμε διαμορφώσει αυτό το κλίμα, που είναι εξαιρετικά σημαντικό για τον Επίσκοπο. Προσωπικά, θα δυσκολευόμουν να ζήσω και να διακονήσω, αν δεν μπορώ να εμπιστεύομαι, έστω κι αν εγκυμονεί πάντοτε ο κίνδυνος να προδοθώ.
Κ.Ο.: Ποιο είναι το μήνυμά σας σε όσους διαβάζουν αυτή την ώρα την συνέντευξή σας;
Δ.Ι.: Μείνετε κοντά στον Χριστό, την μοναδική Αλήθεια, που μπορεί να σώσει τον κόσμο. Ζήστε μέσα στην Εκκλησία την αυθεντική εμπειρία της κοινωνίας με τον Χριστό και τους συνανθρώπους μας, με τους οποίους συγκροτούμε το Σώμα Του. Ανοίξτε την καρδιά σας στους αναγκεμένους και δείτε στα πρόσωπά τους Εκείνον. Διώξτε τον εγωισμό, που καταστρέφει την αγάπη και είναι η πηγή όλων των κακών. Διδάξτε στα παιδιά σας την αλήθεια της πίστεως. Αυτός και μόνον είναι ο μεγάλος και ανεκτίμητος θησαυρός μας.
Ευχές Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. Ιγνατίου για τα 10 χρόνια κυκλοφορίας της εφημερίδας «Κιβωτός Ορθοδοξίας»
Το γεγονός ότι ένα έντυπο, με εκκλησιαστικό περιεχόμενο, με ρεπορτάζ για την ζωή και το έργο της Εκκλησίας, γενικώς και των Ιερών Μητροπόλεων, ειδικώς, με αναλύσεις των διορθόδοξων προβλημάτων και του ρόλου της Ορθοδοξίας στον σύγχρονο κόσμο, μπορεί και επιβιώνει και αναπτύσσεται σε μια εποχή που οι πληροφορίες και οι ειδήσεις διαδίδονται με αστραπιαίες ταχύτητες και οι άνθρωποι έχουν κορεστεί απ’ αυτές, δείχνει την αξία και την ποιότητά του. Αυτό οφείλεται ασφαλώς στην ποιότητα και στην εμπειρία των στελεχών της εφημερίδας, αλλά και στον σεβασμό που επιδεικνύουν στα εκκλησιαστικά πρόσωπα και πράγματα. Ελπίζω και εύχομαι με τον ίδιο τρόπο και στην ίδια λογική να πορευτείτε και στο μέλλον, για να είστε ουσιαστικά χρήσιμοι και ωφέλιμοι. Χρόνια Πολλά και Ευλογημένα!