Ελαφρά μειωμένος είναι ο αριθμός των ανήλικων παραβατών ηλικίας 12-18 ετών στη Λάρισα το 2024 σε σχέση με το 2023 σύμφωνα με την τελευταία στατιστική επετηρίδα της Ελληνικής Αστυνομίας με μια αξιοπρόσεκτη ωστόσο αύξηση στο ηλικιακό γκρουπ των 12-14 ετών.
Συγκεκριμένα στη Διεύθυνση Αστυνομίας (Δ.Α.) Λάρισας για το γκρουπ 12-14 το 2024 καταγράφηκαν 26 δράστες έναντι 15 το 2023 ενώ για το γκρουπ 15-18 ετών το 2024 καταγράφηκαν 234 έναντι 260 το 2023. Συνολικά το 2024 είχαμε 260 δράστες έναντι 275 το 2023 μια μείωση της τάξης του 5.4%.
Αντιθέτως στις άλλες τρεις μεγάλες πόλεις της Θεσσαλίας τα περιστατικά με ανήλικους δράστες αυξήθηκαν σε σχέση με το 2023. Συγκεκριμένα το 2024 στη Δ.Α. Μαγνησίας καταγράφηκαν 162 δράστες έναντι 64 το 2023(+154%), στη Δ.Α. Τρικάλων 180 από 89(+102%) και στη Δ.Α. Καρδίτσας 53 από 34 (+55.8%).
Συνολικά στη Γενική Περιφερειακή Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλίας σημειώθηκε άνοδος 41.7% καθώς οι δράστες αυξήθηκαν συνολικά από 462 σε 655.
Να σημειώσουμε εδώ πως αυτή είναι η δεύτερη συνεχόμενη επετηρίδα όπου η Ελληνική Αστυνομία αλλάζει την κατηγοριοποίηση στα ηλικιακά γκρουπ των ανηλίκων καθώς σε σύγκριση με το 2023 δεν υπάρχει το γκρουπ των 7-11 ετών. Μια αλλαγή που ενδεχομένως έρχεται σε σύμπνοια με τον ποινικό νομοθέτη που ορίζει ότι οι ανήλικοι κάτω των 12 ετών είναι “ποινικά αδιάφοροι” και δεν μπορεί να επιβληθεί κανένα μέτρο για οποιαδήποτε πράξη έχουν τελέσει.
Τώρα ως προς τα κυριότερα αδικηματα με ανήλικους δράστες στη Δ.Α. Λάρισας για το 2024 σύμφωνα με στοιχεία που μας παραχώρησε η ΕΛ.ΑΣ μετά από σχετικό αίτημα αυτά είναι οι σωματικές βλάβες(16 υποθέσεις), οι κλοπές (12 υποθέσεις), η παραβίαση του νόμου περι εξαρτησιογόνων ουσιών (12 υποθέσεις) και παραβάσεις του ΚΟΚ (66 υποθέσεις). Σε άλλες υποθέσεις με σοβαρά αδικήματα είχαμε τρεις για επικίνδυνη σωματική βλάβη, τρεις για προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας, δύο απόπειρες κλοπής και εφτά για συναυτουργία σε κλοπή, δύο ληστείες και τρεις για συναυτουργία σε ληστεία, έξι υποθέσεις για φθορά ξένης ιδιοκτησίας, τέσσερις υποθέσεις περι όπλων, πέντε για απειλή και μια για πορνογραφία ανηλίκων.
Το πρώτο πεντάμηνο του 2025 είχαμε 42 υποθέσεις για παραβίαση του ΚΟΚ, έξι υποθέσεις κλοπών και έξι περί εξαρτησιογόνων ουσιών, τρεις υποθέσεις με σωματική βλάβη, πέντε περι όπλων καθώς και δύο υποθέσεις εμπρησμού. Συνολικά από τον Ιανουάριο μέχρι τον Μάιο οι ανήλικοι δράστες ανήλθαν σε 90.
Σε πανελλαδικό επίπεδο οι ανήλικοι δράστες 12-18 ετών αυξήθηκαν κατά 28.7% από 13,071 το 2023 σε 16,832 το 2024. Να σημειωθεί βέβαια πως το 2024 εντατικοποιηθηκαν και οι έλεγχοι από την Αστυνομία σε μια συντονισμένη προσπάθεια με την Κυβέρνηση να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της παραβατικότητας ανηλίκων.
Σε αυτό το πλαίσιο πέρυσι τον Φεβρουάριο η κυβέρνηση ανακοίνωσε τη σύσταση Επιστημονικής Επιτροπής η οποία θα αναλάβανε την εκπόνηση Εθνικής Στρατηγικής Πρόληψης και Αντιμετώπισης της Βίας και της Παραβατικότητας Ανηλίκων. Τα αποτελέσματα της επιτροπής παρουσιάστηκαν τον Μάιο και εμφανίζουν ενδιαφέρον καθώς θέτουν κάποιες καινοτόμες παρεμβάσεις τις οποίες μπορούμε να δούμε και σε τοπικό επίπεδο τα επόμενα έτη.

(ΚΩΣΤΑΣ ΤΖΟΥΜΑΣ/EUROKINISSI)
“Ένας κόμβος εξειδικευμένων υπηρεσιών”
Αυτό που παρουσιάζεται ως “εμβληματική πολιτική” στην Εθνική Στρατηγική για την αντιμετώπιση της παραβατικότητας των ανηλίκων είναι η δημιουργία ενός κόμβου εξειδικευμένων υπηρεσιών για τους ανήλικους παραβάτες.
Συγκεκριμένα προτείνεται η δημιουργία μιας ενιαίας διαλειτουργικής μονάδας -κόμβου υπηρεσιών στην έδρα κάθε Πρωτοδικείου σε διακριτό χώρο, όπου θα συστεγάζονται και θα συνεργάζονται στενά οι θεσμοί του Εισαγγελέα Ανηλίκων, του Ειδικού Ανακριτή Ανηλίκων, του Επιμελητή Ανηλίκων και του Δικαστηρίου Ανηλίκων. Επίσης για τον ορθότερο και αποτελεσματικότερο χειρισμό των υποθέσεων πριν από την είσοδο του ανηλίκου στο δικαστικό σύστημα, προτείνεται η δημιουργία Τμημάτων Προστασίας Ανηλίκων σε όλες τις Περιφερειακές Αστυνομικές Διευθύνσεις, κατά το πρότυπο της Υποδιεύθυνσης που λειτουργεί στην Αθήνα και η δημιουργία εξειδικευμένων Τμημάτων Αντιμετώπισης Παραβατικότητας Ανηλίκων σε ορισμένες περιοχές (κατά το πρότυπο των Τμημάτων Ενδοοικογενειακής Βίας). Αμέσως μετά την ολοκλήρωση του σταδίου που αφορά την Αστυνομία, με την είσοδο του ανηλίκου στο δικαστικό σύστημα και στη διαλειτουργική μονάδα -κόμβο υπηρεσιών, θα εφαρμόζονται με μεγαλύτερη ευχέρεια και με τη μικρότερη δυνατή έκθεση του ανηλίκου, όλες οι προβλεπόμενες από την ποινική νομοθεσία διαδικασίες και δυνατότητες.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί πως ήδη στο Δικαστικό Μέγαρο Λάρισας στεγάζονται όλες οι υπηρεσίες που συνθέτουν τον εν λόγω κόμβο δηλαδή η Εισαγγελία Ανηλίκων, ο Ανακριτής Ανηλίκων,ο Επιμελητής Ανηλίκων και τα Δικαστήρια Ανηλίκων. Επίσης από το 2022 λειτουργεί στην Υποδιεύθυνση Δίωξης και Εξιχνίασης Εγκλημάτων Λάρισας το Γραφείο Προστασίας Ανηλίκων με Προϊσταμένη την Αστυνόμο Β’ κα Ευαγγελία Λέμα. Μάλιστα τους τελευταίους μήνες η κα Λέμα συμμετείχε σε ημερίδες και ενημερωτικές δράσεις στη Λάρισα μιλώντας για τις δράσεις του Γραφείου τόσο στην αντιμετώπιση βίας κατά ανηλίκων όσο και στις περιπτώσεις παραβατικότητας ανηλίκων.
Το σχέδιο αναφέρει ακόμα πως για τη γρήγορη και επιμελή διαχείριση των υποθέσεων είναι αναγκαίο να δημιουργηθούν σύγχρονα εργαλεία ατομικής αξιολόγησης και πρωτόκολλα ενεργειών που θα εξασφαλίζουν τον συντονισμό των Υπηρεσιών και την εξατομικευμένη μεταχείριση των παιδιών.
Οι άλλες πολιτικές
Συνολικά το σχέδιο προτείνει ακόμα πέντε πολιτικές όπως η εφαρμογή της αποκαταστατικής δικαιοσύνης, η ενίσχυση του ρόλου της κοινότητας στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της παραβατικότητας ανηλίκων, η βελτίωση θεσμικού πλαισίου και συνθηκών κράτησης, η επανένταξη-σωφρονιστική μέριμνα και η ειδική προληπτική παρέμβαση για τους ανηλίκους σε κίνδυνο.
Για την εφαρμογή αυτών των πολιτικών προτείνεται η εφαρμογή μέτρων όπως η δημιουργία νέων δομών, νέων αναμορφωτικών μέτρων και η αναβάθμιση του προληπτικού ρόλου του Εισαγγελέα.
Συγκεκριμένα στην πολιτική της ενίσχυσης του ρόλου της κοινότητας προτείνεται η θεσμοθέτηση του νέου αναμορφωτικού μέτρου «παρακολούθηση ειδικού προγράμματος πολιτειακής εκπαίδευσης», η δημιουργία θεραπευτικών δομών ψυχιατρικής εκτίμησης, θεραπευτικής παρέμβασης και διαμονής για ανηλίκους που χρήζουν ιδιαίτερης μεταχείρισης, η δημιουργία δομών φιλοξενίας για ανήλικους παραβάτες που στερούνται κατάλληλου οικογενειακού περιβάλλοντος και απασχολούν με ήπια και μεσαία παραβατική συμπεριφορά.
Στην πολιτική για την βελτίωση των συνθηκών κράτησης προτείνεται η μετεγκατάσταση των ανήλικων κρατουμένων του Ειδικού Αγροτικού Σωφρονιστικού Καταστήματος Νέων Κασσαβέτειας και των Ειδικών Σωφρονιστικών Καταστημάτων Νέων Βόλου και Αυλώνα σε κατάλληλες δομές και ο διαχωρισμός στην κράτηση ανηλίκων με βάση το φύλο, το αναπτυξιακό στάδιο και τις ιδιαίτερες ανάγκες τους, όπως απεξάρτηση και ψυχιατρική παρακολούθηση.
Για την μετασωφρονιστική μέριμνα προτείνεται η ενίσχυση του φορέα «ΕΠΑΝΟΔΟΣ ΝΠΙΔ» (υπό την εποπτεία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη) και ίδρυση Παραρτημάτων σε Βόλο, Θεσσαλονίκη και Πάτρα.
Τελος η Επιτροπή προτείνει το μέτρο της προληπτικής παρέμβασης για τους ανηλίκους σε κίνδυνο να διατηρηθεί και να εκσυγχρονισθεί η νομική βάση του και ο δικαιοδοτικός ρόλος του Εισαγγελέα, καθώς και να αναλαμβάνουν οι Εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων την υλοποίηση του μέτρου, σε συνεργασία με τον Εισαγγελέα Ανηλίκων, ο οποίος θα εκδίδει και τη σχετική διάταξη.
Να σημειωθεί πως στο Εφετείο Λάρισας υπάγεται η Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων Λάρισας η οποία ωστόσο έχει τη βάση της στο Δικαστικό Μέγαρο Καρδίτσας και οι όποιες διοικητικές πράξεις υλοποιούνται εκεί.
Οι δράσεις της Περιφέρειας
Οι φορείς υλοποίησης των ανωτέρω δράσεων και πολιτικών για την αντιμετώπιση της παραβατικότητας ανηλίκων είναι κατά περίπτωση τα αρμόδια υπουργεία σε συνεργασία με Περιφέρειες, Δήμους και ΜΚΟ.
Αξίζει να αναφερθεί πως σε ένα διαφορετικό πλαίσιο η Περιφέρεια Θεσσαλίας ανακοίνωσε τον προηγούμενο μήνα πως θα διαθέσει 19,2 ευρώ για την ασφαλή συνέχιση αλλά και δημιουργία νέων δομών πρόληψης και απεξάρτησης, αλλά και της ψυχικής υγείας όπου περιλαμβάνεται και η ίδρυση Μονάδας γονεϊκής Στήριξης και έγκαιρης παρέμβασης για εφήβους στη Λάρισα και συνδυαστική μονάδα γονεϊκής στήριξης και έγκαιρης παρέμβασης σε εφήβους με παραβατική συμπεριφορά στον Βόλο, με δικαιούχο τον ΟΚΑΝΑ.
Πηγή: larissanet.gr