Πέμπτη, 25 Απριλίου, 2024 12:14
Τοπικά

ΑΠΘ: «Τοξικό φυτοπλαγκτόν στην Κάρλα» – Υπόνομος η λίμνη, σύμφωνα με νέα αποτελέσματα






Την ύπαρξη στα νερά της λίμνης Κάρλας ενός γνωστού ισχυρότατα τοξικού οργανισμού του φυτοπλαγκτού Prymnesium Parvum, κατέδειξε ανάλυση δειγμάτων στις οποίες προχώρησε η ερευνητική ομάδα της καθηγήτριας Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μαρίας Μουστάκα, στον απόηχο του διπλού -μέσα στον Ιανουάριο- περιστατικού με μαζικούς θανάτους ψαριών.

Στο μεταξύ γνωστοποιήθηκαν στο Φορέα Διαχείρισης της Κάρλας  τα αποτελέσματα των εργαστηριακών αναλύσεων οι οποίες πραγματοποιήθηκαν με ευθύνη των αρμόδιων υπηρεσιών της Αντιπεριφέρειας Μαγνησίας και αφορούν σε δείγματα υδάτων στις 8 Ιανουαρίου, δύο ημέρες μετά την εμφάνιση νεκρών ψαριών που ο θάνατός τους αποδόθηκε σε ρίψη λυμάτων. Από την αξιολόγησή τους προκύπτει ότι α) οι τιμές της αμμωνίας και του χημικά απαιτούμενου οξυγόνου ευρέθησαν υψηλές , β) ο αριθμός κολοβακτηριδιομόρφων είναι ιδιαίτερα υψηλός στο σημείο δειγματοληψίας όπου παρατηρήθηκε το περιστατικό νεκρών ψαριών ενώ βαίνει μειούμενος με την απομάκρυνση από το σημείο. Τα παραπάνω υποδηλώνουν πρόσμιξη με οργανικό υλικό και ουσίες κοπρανώδους προέλευσης. Ο εργαστηριακός έλεγχος συνεχίζεται και θα ακολουθήσει νέα ανακοίνωση με την ολοκλήρωσή του.

Ο Τοξικός οργανισμός

Ο συγκεκριμένος οργανισμός, που έχει συνδεθεί με μαζικούς θανάτους ψαριών στα εσωτερικά ύδατα του Τέξας, εντοπίστηκε στη λίμνη Κάρλα και μάλιστα σε μεγάλη αφθονία: 40 εκατ. άτομα ανά λίτρο νερού! Το τοξικό φυτοπλαγκτόν δεν υπάρχει απλώς στην Κάρλα. Υπάρχει και σε μεγάλη αφθονία, και όπως επισημαίνει η επιστημονική κοινότητα η ύπαρξή του καταγράφεται κατ’ επανάληψη στη λίμνη και συμπίπτει κάθε φορά με μαζικούς θανάτους ψαριών: τόσο το 2010, όσο και το 2011, το 2012. Υποστηρίζεται δε ότι οι κύστεις που δημιουργεί βρίσκονται στον πυθμένα σε απόθεμα για την εκ νέου ανάπτυξή του στην Κάρλα, με την ανάπτυξή τους να ευνοούν συγκεκριμένες συνθήκες όπως η ρύπανση ή μη ανανέωση του νερού, τα υφάλμυρα θολερά νερά.

Παραμονή των Φώτων και στις 23 Ιανουαρίου στη λίμνη Κάρλα καταγράφτηκαν δύο ακόμη μαζικοί θάνατοι ψαριών.

Για το πρώτο περιστατικό, η πρόεδρος του Φορέα Διαχείρισης Κάρλας, Ιφιγένεια Κάγκαλου, υποστήριξε ότι «πρόκειται για ένα, καταρχήν, σημειακό περιστατικό, δηλαδή εντοπίζεται σε ένα πολύ συγκεκριμένο σημείο, σε μια τάφρο. Σε αυτή την τάφρο, οι πρώτες ενδείξεις υποδηλώνουν ότι μέσα στις μέρες των αργιών, το βράδυ, κάποιοι έριξαν λύματα».

Η ίδια είχε διαψεύσει το δεύτερο περιστατικό με μαζικούς θανάτους ψαριών, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «ποσότητα του αρχικού περιστατικού που παρατηρήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2018».

Δείγματα νερού από την Κάρλα που λήφθηκαν την περασμένη εβδομάδα, στον απόηχο του δεύτερου περιστατικού, και αναλύθηκαν από την ειδική στο θέμα των λιμνών καθηγήτρια βιολογίας, Μαρία Μουστάκα, κατέδειξαν την ύπαρξη ενός γνωστού τοξικού οργανισμού του φυτοπλαγκτού, και μάλιστα σε αφθονία στη λίμνη.

Η κ. Μουστάκα μίλησε για έναν επιβλαβή μικροοργανισμό γνωστό για την ιχθυοτοξική του δράση, που μπορεί να εξαπλώνεται και να εισβάλλει και σε άλλα υδάτινα οικοσυστήματα.

«Από το 2010 οπότε και παρατηρήθηκαν οι πρώτοι μαζικοί θάνατοι ψαριών στην Κάρλα, ο συγκεκριμένος οργανισμός καταγράφεται σε αφθονία στα νερά της λίμνης. Πρόκειται για μία καταγραφή που γίνεται κατ’ επανάληψη και συμπίπτει στις περισσότερες περιπτώσεις με τους θανάτους ψαριών», τόνισε υπογραμμίζοντας ότι ο οργανισμός έχει καταγραφεί και το 2010, και το 2011, το 2012. «Κατ’ αρχήν είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για έναν εντελώς ανεπιθύμητο οργανισμό και εντελώς επιβλαβή. Μάλιστα στην Κάρλα έχουμε καταγράψει δύο φορές την παρουσία του στην τάφρο Τ1. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το νερό που εισέρχεται από την τάφρο είναι επιβαρυμένο όχι μόνο με οργανικό και ανόργανο φορτίο αλλά και μικροβιακό. Δεν μπορούμε όμως να αποκλείσουμε αντίστροφη πορεία του», είπε η κ. Μουστάκα και τόνισε την ανάγκη διερεύνησης των ορίων εξάπλωσης του οργανισμού στις γύρω περιοχές.

Η ίδια μίλησε για έναν οργανισμό που αρέσκεται σε υφάλμυρα νερά και η ανάπτυξή του ευνοείται από παράγοντες όπως η ρύπανση ή μη ανανέωση του νερού. Ανέφερε δε ότι ο συγκεκριμένος οργανισμός δημιουργεί κύστεις κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες και ότι οι κύστεις αυτές βρίσκονται σε απόθεμα στην Κάρλα, και κάθε φορά που ευνοούνται από διαφορετικούς παράγοντες «ανθίζουν».

Το θέμα με τους μαζικούς θανάτους ψαριών στην Κάρλα έλαβε πανελλήνιες διαστάσεις. Στην «Εφημερίδα των Συντακτών» φιλοξενείται ολόκληρο δημοσίευμα για την Κάρλα και τα κοινά στοιχεία που παρουσιάζει με τη λίμνη στην Κορώνεια, καθώς και την κ. Μουστάκα να κάνει λόγο για ένα «τεράστιας σημασίας θέμα με έναν οργανισμό που έχει καταγραφεί ως αναδυόμενη απειλή εισβολέα στα εσωτερικά ύδατα του Τέξας και «ευδοκιμεί» στα βρόμικα νερά της περιοχής της Κάρλας», και να αφήνει αιχμές κατά αρμοδίων που απαξιώνουν την έρευνα ανεξάρτητων επιστημόνων της χώρας.

Απανωτά «καμπανάκια»

Δεν είναι η πρώτη φορά που ηχούν «καμπανάκια» για την κατάσταση της λίμνης Κάρλας. Το θέμα έχει αναδειχθεί πάμπολλες φορές: τόσο με το θέμα των κυανοβακτηρίων που παράγουν τοξίνες και το οποίο ανέδειξε ο καθηγητής του Τμήματος Γεωπονίας, Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Κωνσταντίνος Κορμάς, όσο και με το θέμα τοξινών που προσλαμβάνονται από τα ψάρια (στο συκώτι τους βρέθηκαν μικροκυστίνες) και προέκυψε μετά από μελέτη του επίκουρου καθηγητή του τμήματος Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Παν. Βερίλη, όσο και με το θέμα της καλλιέργειας μαρουλιών, για το πότισμα των οποίων χρησιμοποιήθηκε νερό από την Κάρλα και καταδείχθηκε συγκέντρωση τοξινών έξι φορές πάνω από τα όρια αλλά και επιβράδυνση στην ανάπτυξη των φυτών από την ομάδα της λέκτορα φυσιολογίας φυτών του Τμήματος Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, κ. Εφης Λεβίζου.

Με πληροφορίες από τον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ