Η αγορά των dumbphones – κινητών με περιορισμένες δυνατότητες – αναβιώνει, με εταιρείες όπως οι Light, Punkt και HMD να προσφέρουν premium εκδόσεις που υπόσχονται απεξάρτηση από τα smartphones.
Όπως όλοι γνωρίζουμε τα smartphones έχουν μετατραπεί σε απαραίτητο εργαλείο αλλά και πηγή εθισμού, με έρευνες να δείχνουν τις αρνητικές συνέπειες στη μνήμη, στον ύπνο και στη συγκέντρωση. Ως αντίδραση, ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές στρέφονται σε κινητά περιορισμένων λειτουργιών — τα λεγόμενα dumbphones ή feature phones. Όπως αναφέρει το CNN παρά το γεγονός ότι η αγορά παραμένει σε πτώση λόγω της αναβάθμισης σε smartphones στις αναπτυσσόμενες χώρες, το 2023 πωλήθηκαν παγκοσμίως περίπου 210 εκατ. συσκευές. Σε ανεπτυγμένες αγορές, οι πωλήσεις αποτελούν κυρίως επιλογή συνειδητής αποσύνδεσης.
Τι είναι τα «dumbphones»
Ο όρος “dumbphone” χρησιμοποιείται για να περιγράψει κινητά με ελάχιστες λειτουργίες: κλήσεις, SMS, μερικές φορές ραδιόφωνο ή ημερολόγιο. Στην πραγματικότητα πρόκειται για feature phones, τα οποία συνεχίζουν να πωλούνται σε εκατοντάδες εκατομμύρια μονάδες παγκοσμίως — περίπου 210 εκατ. συσκευές το 2023, σύμφωνα με την Counterpoint Research.
Στις αναπτυσσόμενες χώρες η χρήση τους παραμένει υψηλή, ενώ σε ανεπτυγμένες αγορές αποκτούν χαρακτήρα συνειδητής επιλογής: ένας τρόπος να αποφύγεις την αδιάκοπη ροή ειδοποιήσεων και τον κατακλυσμό περιεχομένου.
Punkt: Ψηφιακός μινιμαλισμός από την Ελβετία
Ο Νορβηγός επιχειρηματίας Petter Neby ίδρυσε την ελβετική εταιρεία Punkt το 2008, εμπνευσμένος από τη δική του εξάρτηση από το Blackberry. Τ βασικά: τηλέφωνο, SMS, ξυπνητήρι, ημερολόγιο. Η φιλοσοφία της εταιρείας βασίζεται στον «ψηφιακό μινιμαλισμό» και στην απόρριψη της υπερφόρτωσης με εφαρμογές.
Σήμερα, η Punkt πουλά περίπου 50.000 συσκευές ετησίως. Το τελευταίο μοντέλο, MP02, κοστίζει 299 δολάρια. «Δεν θέλουμε να γίνουμε η επόμενη Apple. Θέλουμε να προσφέρουμε μια επιλογή», λέει ο Neby, επιμένοντας ότι υπάρχει ανάγκη για εναλλακτικές σε μια βιομηχανία που «παράγει εθισμό».
Light Phone: Η «βαρετή» εμπειρία που ελευθερώνει
Η αμερικανική Light ιδρύθηκε το 2014 από τους Kaiwei Tang και Joe Hollier μέσα από το Google Creative Lab. Η ιδέα τους ήταν ριζοσπαστική: να δημιουργήσουν ένα κινητό που δεν θα σε ωθεί να ξοδεύεις χρόνο στην οθόνη.
Το Light Phone III, που κυκλοφόρησε το 2024 με τιμή 699 δολάρια, διαθέτει 5G, NFC και fingerprint ID αλλά καμία εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης και καμία «άπειρη ροή περιεχομένου». Η εμπειρία είναι συνειδητά «βαρετή», με ασπρόμαυρη οθόνη και αυστηρό interface. «Θέλω να κάνω το τηλέφωνο βαρετό», λέει ο Tang. «Δεν είμαστε αντί της τεχνολογίας, είμαστε υπέρ μιας διαφορετικής σχέσης με αυτήν».
Περισσότεροι από 100.000 χρήστες παγκοσμίως έχουν υιοθετήσει τη συσκευή, παρότι η Light δεν επενδύει σε διαφήμιση και οι τιμές της είναι υψηλές.
HMD και Nokia: Το παιδί στο επίκεντρο
Η φινλανδική HMD Global, γνωστή για την αναβίωση των Nokia 3210 και 2660 Flip, πειραματίζεται με νέες ιδέες. Το HMD Fuse, που κυκλοφόρησε το 2023, απευθύνεται σε παιδιά και γονείς: ξεκινά ως απλό «τούβλο» και σταδιακά ξεκλειδώνει λειτουργίες όσο το παιδί μεγαλώνει.
Το πιο καινοτόμο στοιχείο είναι η συνεργασία με την SafeToNet και το HarmBlock AI, που ανιχνεύει και μπλοκάρει γυμνό περιεχόμενο είτε σε φωτογραφίες είτε σε εφαρμογές. «Δεν μπορεί να παρακαμφθεί, είναι ενσωματωμένο βαθιά στη συσκευή», εξηγεί ο υπεύθυνος προϊόντων της HMD, Adam Ferguson.
Πολιτισμική στροφή και κοινωνικά κινήματα
Η τάση αυτή συνοδεύεται από διαδικτυακές καμπάνιες όπως το #BringBackFlipPhones (με περισσότερες από 61 εκατ. αναφορές) και το κίνημα Smartphone Free Childhood στο Ηνωμένο Βασίλειο. Για τις γενιές Gen Z και Gen Alpha, που μεγάλωσαν μέσα στην ψηφιακή υπερφόρτωση, τα dumbphones αποτελούν μια πολιτισμική δήλωση.
Η ιδέα δεν είναι η άρνηση της τεχνολογίας αλλά η επαναδιαπραγμάτευση της σχέσης μαζί της. Όπως τονίζει ο Tang της Light: «Το πρόβλημα δεν είναι η συσκευή, αλλά το επιχειρηματικό μοντέλο της οικονομίας της προσοχής».
Θα ακολουθήσουν οι «γίγαντες»;
Οι κολοσσοί όπως Apple και Samsung δύσκολα θα ακολουθήσουν αυτό το παράδειγμα, καθώς βασίζονται σε εφαρμογές και διαφημίσεις. Ωστόσο, η αυξανόμενη ζήτηση ίσως οδηγήσει σε νέες υβριδικές λύσεις, με λειτουργίες ελέγχου περιεχομένου ή περιορισμό χρήσης.
Ο Petter Neby το συνοψίζει χαρακτηριστικά: «Δεν είναι εύκολο να είσαι νάνος ανάμεσα σε γίγαντες. Αλλά έχουμε υποχρέωση να δράσουμε, γιατί η βιομηχανία αυτή είναι η πιο σημαντική στον κόσμο».
Η άνοδος των dumbphones δεν είναι απλώς νοσταλγία για την εποχή των Nokia. Αντικατοπτρίζει μια παγκόσμια ανάγκη για ισορροπία απέναντι στην υπερβολική χρήση τεχνολογίας. Από τις premium συσκευές των μικρών εταιρειών μέχρι τα εργαλεία γονικού ελέγχου της HMD, το μήνυμα είναι σαφές: οι καταναλωτές ζητούν έλεγχο, απλότητα και υγιέστερη σχέση με τις οθόνες.
Πηγή: protothema.gr
