Η νόσος Πάρκινσον «χτυπά» τη Θεσσαλία – Διπλάσια τα νέα περιστατικά ανά έτος

Η νόσος Πάρκινσον δεν είναι μια σπάνια νευρολογική πάθηση που αφορά λίγους. Νέα μελέτη από Έλληνες επιστήμονες, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Neurological Sciences, τον Ιούλιο του 2025, φέρνει για πρώτη φορά στο φως το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος στη χώρα μας, αξιοποιώντας δεδομένα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης του ΕΟΠΥΥ, μέσω του συστήματος της ΗΔΙΚΑ.

Η έρευνα στηρίχθηκε στην ανάλυση 1.808.000 συνταγών αντιπαρκινσονικών φαρμάκων μεταξύ 1/1/2020 έως 1/1/2025 και είναι ιδιαίτερα σημαντική γιατί φωτίζει για πρώτη φορά το πραγματικό μέγεθος της νόσου. Μέχρι σήμερα, τα στοιχεία ήταν αποσπασματικά ή βασίζονταν σε εκτιμήσεις. Τα νέα δεδομένα αποκαλύπτουν, λοιπόν, ότι το Πάρκινσον αφορά μια μεγάλη μάζα του ελληνικού πληθυσμού κι ως εκ τούτου έχει σημαντικές συνέπειες στο σύστημα υγείας.

Σημαντικό στοιχείο της μελέτης, επίσης, είναι πώς η Θεσσαλία καταγράφει σχεδόν διπλάσια νέα περιστατικά ανά έτος σε σύγκριση με περιοχές όπως η Κρήτη και το Νότιο Αιγαίο, γεγονός το οποίο δεν έχει ακόμη εξηγηθεί επαρκώς από τους επιστήμονες. Ωστόσο, παρέχει σημαντικές πληροφορίες για το που χρειάζεται ενίσχυση της υγειονομικής φροντίδας.

Η μελέτη δείχνει ότι ο επιπολασμός της νόσου Πάρκινσον στην Ελλάδα είναι 400 περιστατικά ανά 100.000 πληθυσμού, δηλαδή πάσχει περίπου το 0,4% του γενικού πληθυσμού και το 2,8% στα άτομα άνω των 80 ετών.

Η ετήσια επίπτωση είναι 48 νέα περιστατικά ανά 100.000 ανθρώπους το χρόνο (ανθρωποέτη),  ενώ οι άνδρες διαγιγνώσκονται συχνότερα σε κάθε ηλικιακή ομάδα.

Στατιστικό παράδοξο αποτελεί, ωστόσο, ότι οι γυναίκες εμφανίζουν συνολικά υψηλότερο ποσοστό επιπολασμού, γεγονός που εξηγείται από τη μεγαλύτερη διάρκεια επιβίωσής τους.

Τα στοιχεία για τη θνησιμότητα είναι επίσης αποκαλυπτικά, καθώς οι ασθενείς με νόσο Πάρκινσον έχουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο θανάτου σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.

Συγκεκριμένα:

Στην ηλικιακή ομάδα 70–79 ετών, οι ασθενείς έχουν 6,6 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τους χωρίς τη νόσο.

Στους άνω των 80 ετών, ο κίνδυνος είναι περίπου διπλάσιος σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.

Ο «χάρτης» επίπτωσης της νόσου

Οι ανισότητες, ωστόσο, δεν περιορίζονται μόνο στο φύλο, αλλά επεκτείνονται και στη γεωγραφική κατανομή.

Στη Θεσσαλία, τα νέα περιστατικά ασθενών με νόσο Πάρκινσον ανά έτος είναι σχεδόν διπλάσια, σε σύγκριση με περιοχές, όπως το Νότιο Αιγαίο ή η Κρήτη.

Μετά τη Θεσσαλία, ακολουθούν: η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, η Πελοπόννησος και η Δυτική Στερεά Ελλάδα.

Πιο συγκεκριμένα:

στην Κρήτη, η νόσος εμφανίζεται σπανιότερα, με περίπου 35 νέα περιστατικά ανά 100.000 κατοίκους κάθε χρόνο.

στη Θεσσαλία, η επίπτωση είναι μεγαλύτερη, με περίπου 69 νέα περιστατικά ανά 100.000 κατοίκους κάθε χρόνο.

Δείτε τον σχετικό χάρτη, ο οποίος καταγράφει τον επιπολασμό και την επίπτωση της νόσου Πάρκινσον ανά γεωγραφικό διαμέρισμα:

Η σημασία της μελέτης

Η συγκεκριμένη καταγραφή δίνει για πρώτη φορά την ευκαιρία στο ελληνικό σύστημα υγείας να έχει μια καθαρή εικόνα για το πόσοι άνθρωποι ζουν με Πάρκινσον και πώς κατανέμονται γεωγραφικά. Η σπουδιαότητα αυτής της μελέτης μάλιστα δεν είναι μόνο ακαδημαϊκή, αλλά και καθαρά πρακτική, καθώς όσο αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής, ο αριθμός των ασθενών με Πάρκινσον μεγαλώνει.

«Τα αποτελέσματά μας παρέχουν ισχυρά επιδημιολογικά στοιχεία που μπορούν να καθοδηγήσουν τη στρατηγική κατανομή των πόρων του συστήματος υγείας και των κοινωνικών πόρων για τη νόσο του Πάρκινσον στην Ελλάδα», αναφέρουν οι συγγραφείς της μελέτης στα συμπεράσματά τους και προσθέτουν πώς η έρευνά τους θέτει τις βάσεις για περαιτέρω αναλυτικές επιδημιολογικές μελέτες, «ώστε να διευκρινιστούν οι παράγοντες που συμβάλλουν στις γεωγραφικές διακυμάνσεις του νοσολογικού φορτίου».

Τέλος,  τονίζουν πώς η χρήση διοικητικών δεδομένων –όπως η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, που έχει αρχίσει πλέον να αξιοποιείται για την καταγραφή και τη δημιουργία Μητρώων πολλών ασθενειών– προσφέρει μια αξιόπιστη εικόνα της πραγματικής κλινικής πρακτικής και μπορεί να αποτελέσει οδηγό για πολιτικές υγείας.

Η επιδημία της Νόσου Πάρκινσον

Η νόσος Πάρκινσον είναι μια προοδευτική, ηλικιακή νευροεκφυλιστική διαταραχή που εκδηλώνεται τόσο με κινητικά, όσο και με μη κινητικά συμπτώματα.

Αν και αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή νευροεκφυλιστική νόσο παγκοσμίως μετά την Άνοια, πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι παρουσιάζει την ταχύτερα αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης και το υψηλότερο σχετιζόμενο επίπεδο αναπηρίας μεταξύ των νευροεκφυλιστικών παθήσεων.

Δυστυχώς, προς το παρόν διατίθενται μόνο συμπτωματικές θεραπείες, καθώς δεν υπάρχουν θεραπείες που να τροποποιούν την πορεία της νόσου ή να την προλαμβάνουν.

Με δεδομένο τον παγκοσμίως γηράσκοντα πληθυσμό και το αυξανόμενο βάρος της νόσου για τους ασθενείς, τους φροντιστές τους, τις οικογένειες και τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, η επιδημιολογική έρευνα είναι κρίσιμη για την ορθή κατανομή των πόρων, όπως αναφέρουν οι συγγραφείς.

Παράλληλα, τα επιδημιολογικά δεδομένα μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην αναγνώριση σημαντικών γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων που συμβάλλουν στην παθογένεια της νόσου, τα οποία μπορεί να εμφανίζουν διαφοροποιήσεις ανά γεωγραφική περιοχή.

Οι παγκόσμιες εκτιμήσεις για το επιδημιολογικό φορτίο της νόσου Πάρκινσον βασίζονται συχνά σε ατελή δεδομένα, ενώ υψηλής ποιότητας επιδημιολογικές μελέτες ανά χώρα είναι διαθέσιμες κυρίως στις πιο ανεπτυγμένες χώρες.

Πηγή iatropedia.gr